از هفته برائت تا ولایت فقیه!در کلام مرجعیت شیعه

نامه ی علامه شیخ عبدالعظیم مهتدی بحرانی به حضرت آیت الله العظمی شیرازی دام ظله که از سوی دفتر ایشان در بحرین منتشر شد که شامل سئوالاتی صریح و پاسخ های خواندنی بود  . علامه مهتدی در مورد پرسش و پاسخ در این نامه اشاراتی فرمودند:

بسم الله الرحمن الرحیم

 

به پیشگاه فقیه ربّانی، مرجع حسینی، حضرت آیت الله العظمی حاج سید صادق شیرازی مدظله العالی

 

السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته

اما بعد:

سرورم، شیرازیِ بزرگ و شکوهمند، مدرسه و مکتب خجسته ی شما راه یافتگی و اعتدال به ما آموخته است و ما پارسایی، اخلاق و هوشمندی فعال و کارآمد از حضرت شما فرا گرفته ایم. و آن هنگام که نسبت به رفتار مدیریتی برخی افراد از دوستان دستندرکار نقد کردم، از شما مرجع عزیز واکنشی پدرانه دیدم که در میان اطرافیان مخلص خود بذر محبت و دوستی و روح شناخت آزادی و شجاعت بیان گفتار درست و صادقانه، افشانده است و پاسخی زیبا شنیدم که از سعه ی صدر ایشان حکایت دارد.

 

وقتی از مصیبت ها و مشکلات شیعیان با شما سخن گفتم با لبخندی که از اطمینان خاطر و اعتماد به نفس حکایت داشت فرمودید: دوران آبستنی است که نوزادی در راه دارد و باید بر بهای سنگین آن شکیبایی و بردباری ورزید، آن گاه این سخن خدا را تلاوت کردید که می فرماید: «لَتُبْلَوُنَّ فِی أَمْوَالِکُمْ وَأَنفُسِکُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ مِن قَبْلِکُمْ وَمِنَ الَّذِینَ أَشْرَکُواْ أَذًى کَثِیرًا وَإِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ ذَلِکَ مِنْ عَزْمِ الأُمُورِ؛ بطور مسلّم در اموال و نفوس خود آزمایش می شوید و از آنها که پیش از شما کتاب (آسمانی) داده شدند (یعنی یهود و همچنین) از آنها که راه شرک پیش گرفتند سخنان آزار دهنده فراوان خواهید شنید، و اگر استقامت کنید و تقوی پیشه سازید (شایسته تر است) زیرا اینها از کارهای محکم و قابل اطمینان است».

 

درباره ی بدگویی از مخالفان " اهل سنت و..." تا از شما پرسیدم، فرمودید: چندین دهه است که مرا می شناسی و می دانی که روش من این نیست.
در این هنگام یاد این آیه ی کریمه افتادم که حضرت باری تعالی می فرماید: «ادْعُ إِلِى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ؛ با حکمت و اندرز نیکو به سوی راه پروردگارت دعوت نما، و با آنها به طریقی که نیکوتر است استدلال و مناظره کن، پروردگار تو از هر کسی بهتر می داند چه کسانی از طریق او گمراه شده اند و چه کسانی هدایت یافته اند».

درباره ی هفته ی برائت پرسیدم و پاسخ حضرتعالى اینگونه شنیدم: ما مخترع آن و دعوت کننده به سوی آن نیستیم. آری، ما قائل به برائت جستن از دشمنان آل محمد (صلی الله علیه وآله) هستیم، آن هم به شکل کلّی آن که در قرآن کریم و روایات شریفه آمده است. حال اگر فردی یا افرادی از مقلدان این طرح را در قالب و ساختاری دیگر ریخته و ارائه داده باشند، ما مسئولیت آن را بر عهده نمی گیریم، بلکه دیدگاه و نظر ما همانی است که از شبکه ماهواره ای «مرجعیت» منتشر می شود یا ـ چنان که در بیانیه ی دفتر ما آمده است ـ دفاتر نمایندگان ما ارائه دهند.

درباره ولایت فقیه پرسیدم، فرمودید که قبل از دیگران با بیان ادله ی فقهی آن را اثبات کرده اید و یادآوری نمودید که در این زمینه به کتاب تان
 «السیاسة فی الاسلام» که دقیقاً چهل سال قبل نوشته شده است مراجعه شود.

و آنگاه که درباره ی دیگر مراجع از شما پرسیدم، فرمودید: دوستداران خود را به احترام به آنان فرا می خوانم. آنان می بینند که چگونه در مراسم ترحیم درگذشتگان از آنان شرکت می کنم و زندگان شان آنانرا ارج می نهم.


و آنگاه که درباره ی دیگر مراجع از شما پرسیدم، فرمودید: دوستداران خود را به احترام به آنان فرا می خوانم. آنان می بینند که چگونه در مراسم ترحیم درگذشتگان از آنان شرکت می کنم و زندگان شان آنانرا ارج می نهم.

با شما از کمبود بودجه برای تکمیل و فعال کردن طرح های خود به بهترین وجه سخن گفتم، داستانی زیبا و شورانگیز از خاطرات خود بیان داشته، فرمودید: 

روزی با مرحوم اخوی (اعلی الله مقامه) که همچنان به اعلمیت ایشان اعتقاد دارم، نشسته بودم و داماد سوم ما، یعنی مرحوم سید محمد کاظم قزوینی (رحمة الله علیه) نیز حضور داشت. در آن جلسه از قرض گرفتن برای طرح ها و مؤسسه ها و فعالیت های حوزه سخن رفت. مرحوم قزوینی گفتند: یک پول سیاه بدهی داشته باشم آرامش نداشته، خواب به چشمم راه نخواهد یافت.

مرحوم اخوی، مزاح گونه فرمودند: اما من با آرامش خاطر می خوابم و از داشتن بدهی فراوان باکی نداشته، هیچ هراسی به خود راه نخواهم داد، چرا که امام زمان (ارواحنافداه) هزینه ها را تأمین و بدهی ها را ادا می کند، مگر نه این است که این کارها تماماً در خدمت ایشان است؟

ای شیخ عزیز ما نیز همین گونه عمل کرده، قرض می گیریم و طرح های خود را دنبال می کنیم و با رسیدن وجوه شرعی که همگی از برکت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است بدهی ها را تسویه می کنیم و همواره همین گونه عمل کرده واز این روش روی بر نمی گردانیم.

 

نیز افزودید: گاهی هم پیش می آید که طلبکار با دیدن برنامه ها و طرح ها با الهام الهی از طلب خود صرف نظر می کند. بنا بر این از دیرباز تا به امروز بر این باوریم که هر طرح و برنامه ای که برای خدا باشد، خود، خیر آفرین بوده و عنایت و توجه نیکوکاران را جذب و جلب می کند.

 

ای شیخ عزیز، شما چهل سال عمر خود را صرف تألیف و تولید و تأسیس مؤسسه ها کرده ای، پس این راه را ادامه بده که دنیا محل و فرصتی است برای توشه برگرفتن «وَمَا عِندَ اللَّهِ خَیْرٌ وَأَبْقَى؛ و آنچه نزد خداست، بهتر و پایدارتر است».

 

بله.. سرور بزرگوارم، از این رهنمودهای ارزشمند شما سپاسگزارم و به یاری خدای توانا، همانند گذشته از آن بهره خواهیم گرفت.

 

در پایان..  هر گز فراموش نمیکنم سه روز بعد از این ملاقات یعنى روز پنجم ماه محرم سال جاری برای شرکت در مراسم سوگواری حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) به بیت شریف شما آمدم تا با شما خداحافظی کرده، به بحرین بازگردم. به هنگام معانقه و خداحافظی آیه ی: «وَمَا لَنَا أَلاَّ نَتَوَکَّلَ عَلَى اللّهِ وَقَدْ هَدَانَا سُبُلَنَا وَلَنَصْبِرَنَّ عَلَى مَا آذَیْتُمُونَا وَعَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ؛ چرا ما بر خدا توکل نکنیم با اینکه ما را به راههای (سعادت) مان رهبری کرده، و ما به طور مسلم در برابر آزارهای شما صبر خواهیم کرد (و دست از انجام رسالت خویش برنمیداریم) و توکل کنندگان باید فقط بر خدا توکل کنند!» را در گوشم زمزمه کردید و فرمودید: به شما توصیه می کنم که انگیزه های ادامه راه و بردباری و شکیبایی را از این آیه الهام بگیرید و در برابر آزارها هرچه که باشد پا پس ننهید ... خود می دانید که سالهاست برای شما به نام و به طور خاص دعا می کنم.

 

سرورم، چه زیبا واژه و جمله هایی بود که از مرجعی پاک دل، مهربان، با گذشت، دارای چهره ای بشّاش، شکیبا و دوستدار می شنیدم.

 

سرورم، گل واژه های شما با معانی بزرگ خود راه روشن را در ذرّات وجود من دَم زد و بیشترین اطمینان و اعتماد به نفس را برای ادامه ی راه که شما آن را ترسیم کردید در من به وجود آورد. همین امر عزم و اراده ی من برای خدمت به حق در زمان باقی مانده از عمرم خواهد بود.

 

سرورم، بابت همه چیزی از شما پوزش می خواهم. از این که در دقیقه ی آخر خداحافظی به عصای حضرت عالی طمع ورزیده، به آن چشم داشتم عذر مرا بپذیرید. این طمع ظریف و زیبا مرا بر آن داشت تا از آقازاده تان (حضرت آیت الله حاج سید حسین شیرازی دام عزه) عصایی قدیمی که به آن احتیاج نداشته باشید به من بدهد و ایشان عصایِ دستتان را به من دادند و گفتند: «مطمئنم که پدرم خشنود خواهد شد اگر این عصا را بگیرید و ما عصایی دیگر برای ایشان خواهیم خرید».

من نپذیرفتم و ایشان افزود: شاید از مقدار محبت والد ما نسبت به خود اطلاع نداشته باشید. بدانید ایشان شما را دوست دارند و شما را مانند فرزند خود می دانند وهرگاه از شما سخن به میان می آید، ایشان از شما به نیکی یاد می کنند».

 

عبارت اخیر آقازاده برای من خیلی ارزشمند است و همین سخن مرا جرأت داد و به سخن ایشان گوش داده، عصای حضرتعالی را برای برکت و تیمُّن و یادگاری با خود بردم.

 

برای شما و بستگان گرامی تان عمری دراز و سلامتی پایا و پایداری نعمت از خدای متعال مسئلت دارم، بحق اجداد پاکتان، حضرت محمد و خاندان پاک ایشان (صلوات الله علیه وعلیهم اجمعین).

 

دعاگو و ارادتمندتان:

 

عبدالعظیم مهتدی بحرانی